Ze realiseert zich dat het tekort aan ICT’ers niet het enige urgente dossier is dat het nieuwe kabinet moet adresseren. Toch vindt Lotte de Bruijn (ambassadeur van HCA ICT) dat de nieuwe premier – als boven alle partijen staande autoriteit – dit nijpende tekort boven aan zijn lijstje moet zetten. Er is een beter innovatieklimaat nodig, omdat het niet goed genoeg gaat. En omdat de gevolgen groot zijn.
“Kijk naar de belastingdienst. Kijk naar de energietransitie. Digitalisering raakt alle sectoren in onze samenleving. Er is geen kwalitatieve digitale infrastructuur zonder de juiste mensen,” benadrukt Lotte de Bruijn. Ondanks veel initiatieven zijn er geen ICT’ers bijgekomen. De doelstelling zoals die is verwoord in de HCA ICT-agenda, één miljoen ICT’ers in 2030, staat op de tocht. Als de huidige trend zich doorzet, staat de teller in 2030 op 600.000 ICT’ers. Nederland verliest zo zijn koppositie op het gebied van innovatie en ICT.
Ze maakt zich zorgen. Nederland staat voor grote uitdagingen. Digitale geletterdheid en een digitale infrastructuur zijn onontbeerlijk voor welvaart en welzijn, voor economie en maatschappij. De politiek is geen echt betrouwbare partner geweest. Ze mist visie en structurele oplossingen. En het nieuwe regeerakkoord wekt evenmin vertrouwen. Het Nationaal Groeifonds wordt afgeschaft, nadat de vorige regering al tot een pauze had besloten. Arbeidsmigratie staat onder druk. Eind maart tijdens het rondetafelgesprek digitale economie en -infrastructuur riep Lotte de Bruijn de Tweede Kamer op in actie te komen. Dezelfde boodschap richt ze aan de nieuwe regering.
Arbeidsmigratie is noodzakelijk“Herstel dat vertrouwen. Stel een nieuw innovatiefonds in (3 procent van het BBP moet gehaald worden) met bijvoorbeeld inzet op arbeidsbesparende technologie voor beroepen waar krapte heerst, op die sectoren waar het piept en kraakt, zoals de zorg. Laat zien dat het Actieplan Groene en Digitale Banen meer is dan goede intenties. Zorg voor structureel geld en maak de innovatie – waar ons land om schreeuwt – mogelijk. Maak het bevorderen van de digitale vaardigheden in het primair en voortgezet onderwijs een prioriteit. Liever vandaag dan morgen. Verander de eindtermen en maak digitale vaardigheden een verplicht onderdeel van het curriculum. Scholen kunnen dat alleen niet aan en docenten komen al om in het werk. Maak het ze makkelijk, ondersteun ze in die transitie. Erken de waarde en noodzaak van internationaal talent voor de digitalisering van Nederland. Het verminderen van arbeidsmigratie is funest voor ons investeringsklimaat, voor onze economie en daarmee voor onze welvaart. ASML heeft inmiddels goede afspraken kunnen maken. Maar er zijn meer bedrijven die talent uit het buitenland nodig hebben, omdat die in Nederland niet te vinden zijn.’
Mooie ontwikkelingenLotte de Bruijn is trots op wat werkgevers, onderwijsinstanties en regionale overheden ondertussen wel tot stand hebben gebracht. Ze zou een hele lijst kunnen opsommen van bedrijven die mooie dingen hebben gedaan. “NLdigital is de brancheorganisatie van 600 bedrijven in de digitale sector. Een brede sector die zich bezighoudt met infrastructuur, hardware, software, dienstverleners, platforms groot en klein. Nationaal en internationaal. Iedereen vindt zich in de overtuiging dat digitalisering kan bijdragen aan een betere samenleving. Daar werken ze met hun producten en diensten aan mee. Wij helpen onze leden op het gebied van de randvoorwaarden van het zakendoen. We zetten ons ecosysteem in om goede initiatieven door te laten sijpelen. Een mooi voorbeeld is de nieuwe module die ontwikkeld is als onderdeel voor het bestaande vak NLT (Natuur, Leven en Technologie). Of Co-Teach Informatica voor scholen die hiervoor geen docent hebben, waarbij werknemers van onze leden op scholen gastles geven. Cloud IT Academy, opgezet door werkgevers en Hogeschool Utrecht. Make IT Work, bedacht op de Hogeschool van Amsterdam, dat nu landelijk wordt ingezet. En Codam, een opleiding voor programmeren. In het algemeen zie ik een andere blik op werkgeverschap ontstaan, met meer oog voor het privéleven van werknemers. Dat is een mooie ontwikkeling. We kunnen het ons niet veroorloven om talent mis te lopen. Bedrijven staan meer open voor een kortere werkweek, zorgverlof, ouderschapsverlof en verlof voor mensen die in transitie gaan en ze denken mee over kinderopvang.” Ze erkent dat het soms te ver gaat. De balans tussen halen en brengen moet goed zijn. “Ik merk tijdens gesprekken met mijn nichtjes het belang dat jonge mensen hechten aan een beter milieu en klimaat, met dierenwelzijn en oog voor de impact van een bedrijf, waarvoor purpose een onderdeel is van de bedrijfsstrategie. Er zijn organisaties waarbij natuur en milieu een stoel aan tafel hebben voor moeder aarde. Voor jongeren is zo’n organisatie een aantrekkelijke werkgever.”
Samenwerken“Het Aanvalsplan chronische tekorten ICT, het Aanvalsplan Techniek én het Actieplan Groene en Digitale Banen delen een gemeenschappelijke oorsprong: het tekort aan uitstroom van technisch talent uit het onderwijs. In het primair en vervolgonderwijs kunnen we samen optrekken door techniek onderdeel te maken van het onderwijscurriculum en meiden te enthousiasmeren voor techniek. Laten we dat ook vooral doen. Daar kan iedereen de vruchten van plukken. Nu bungelen we in Europa wat dat betreft nog helemaal onderaan. We hebben elkaar hartstikke nodig”, stelt Lotte de Bruijn. En haar eigen rol als ambassadeur? “Ik vind dat wij als partners en als NLdigital al jarenlang de juiste oplossingen aandragen voor de tekorten op de arbeidsmarkt. Overkoepelend pleiten we voor, en werken we aan, digitale geletterdheid als structureel onderdeel van het curriculum. En regionaal kijken we naar succesvolle initiatieven, waarvan de voorbeelden eerder zijn genoemd, hoe we die kunnen opschalen. Daar voel ik me verantwoordelijk voor, als ambassadeur HCA ICT en als directeur NLdigital. Ik ga doen wat ik al vijf jaar doe: partners stimuleren andere wegen te zoeken om personeel te werven, daarin samen optrekken en elkaar vooral niet beconcurreren. De urgentie voor werknemers in de techniek voortdurend uitdragen. Werken aan bewust worden van de kansen in techniek. En de politiek oproepen boter bij de vis te doen. Als we echt impact willen maken, is structureel geld noodzaak.”
Dit artikel verscheen in de mei-editie van de nieuwsbrief van Techniekpact.